donderdag 16 juli 2009

Wat kan ik doen aan mijn Zweeds?

Er zijn nog meer van zulke veelgestelde vragen. Waarom kan ik die woorden niet onthouden, waarom is mijn uitspraak nog steeds zo slecht? Hoe train ik mezelf als ik heel weinig tijd heb? Op welk niveau zit ik? Enzovoort.

Als u wilt kunt u mailen: mamaritiem@kpnplanet.nl
Schrijf hier alleen in het bericht Synvinkel, dan ontvangt u drie hoofdstukken van dit boekje als ze uitgegeven worden. Daarna gaat het boek in de verkoop voor 45,00 Euro als E-boek.

Mocht u een test willen doen, schrijf dan test en geef hierbij aan of u beginner bent of al een tijdje zweeds leert, dan stuur ik u een test en een aantal URL's van sites die u verder kunnen helpen. Nog andere vragen? Stel ze in een email en u krijgt een antwoord thuis gestuurd.

U kunt zich ook opgeven voor de nieuwsbrief van Det gäller ett Språk. Deze verschijnt voorlopig een maal per maand, de bedoeling is dat deze ook bij speciale gelegenheden uitkomt. Als u zich opgeeft door aan bovengenoemd email adres een bericht te sturen: opgave nieuwsbrief, krijgt u de cursus 20 nyhetsbrev bij de nieuwsbrieven opgestuurd. 20 nyhetsbrev is een kleine cursus die alles met Zweden, de taal en de bewoners te maken heeft. Niet erg moeilijk, vooral erg leuk om te zien en verrassend met veel URL's. Per maand krijgt u dan een nyhetsbrief kado.


SYNVINKEL PÅ SPRÅKETS MÄRKVÄRDIGHETER

dinsdag 14 juli 2009

Stor i orden, små på jorden

Typisch Zweedse uitdrukkingen en gezegden zijn er niet zoveel. Het Zweeds maakt deel uit van de Europese taalkultuur en de meeste uitdrukkingen zijn ook wel bekend bij Nederlanders. Maar op een dag heeft iedereen die Zweeds studeert behoefte aan iets typisch Zweeds en koopt een boek met uitdrukkingen en gezegden.

Hier zijn toch een paar " echte " Zweedse uitdrukkingen:

Dra åt skogen - Trek naar het bos. Als buitenlander verwacht je dat deze grote economische bron wel wat meer respect op roept, want de uitdrukking betekend zoiets als "loop naar de hel".

Man blir vad man äter. Men wordt wat men eet. Ooit heb ik zoiets gehoord over een boekenkast en boeken die je leest, maar hier is de Zweedse variant.

Mycket vill ha mer. Veel wil meer hebben.

Nära skjuter ingen björn. Bijna schiet geen beer.

Man ska inte gå över ån efter vatten.
Leuke uitspraak, je moet niet over de rivier gaan op zoek naar water.

Även solen har sina fläckar. Zelfs de zon heeft vlekken.

Stor i orden, små på jorden. Groot met woorden, klein op de aarde.

Arga katter får rivet skinn - Boze katten maken een gescheurd vel.

Lugna dig arg varg- rustig aan boze wolf.Dat betekent heel wat anders dan Nederlanders denken. Zoiets zeg je tegen een boos kind, of een collega die even los brandt. Wolven worden door Zweden beschouwd als huisdieren die buiten wonen.

vrijdag 10 juli 2009

Kies een favoriete schrijver of onderwerp.

De volgende stap om de taal machtig te worden,is het kiezen van een favoriete schrijver of onderwerp. Dit is wel een punt van diskussie. De voordelen zijn het leren van woorden en zinnen die passen bij een onderwerp,dat mag eenzijdig lijken maar mijn ervaring is dat niet. Ik heb jarenlang boeken gelezen van Shöval en Wahlö. Politie romans dus. Het resultaat was al heel snel, dat ik Zweedse kranten beter kon lezen. Het lastige is, dat dit soort "bijwerkingen" niet helemaal te meten zijn.Iedere schrijver heeft zijn eigen stijl, woordkeuze en zinsbouw.

Toch is er wel iets over te zeggen:

1. Kinderboeken, inclusief de gesproken boeken zijn bijzonder geschikt voor het beluisteren van gesproken taal en het nadoen hiervan.
2. Detectives en politieromans helpen om de krant te lezen. Hetzelfde bereik je met historische boeken al is het een ander onderwerp.
3. Zweedse kookboeken zijn aan te bevelen voor het dagelijkse leven en zelfs op het werk. Daar staat veel meer in dan recepten. Ze zijn doorgeefluiken van een stuk Zweedse kultuur, die ik nergens anders gevonden heb.
4. Wie liever veelzijdig wil zijn en van alles wil lezen, kan een abonnement nemen op bijvoorbeeld de krant van 8-sidor. Die komt een maal per week uit en is bepaald niet kinderachtig.

http://www/8sidor.se/

Beroepsmatig willen cursisten vaak veel weten over ekonomi. Ook daar is wat voor te vinden. Niet direct boeken, maar wel sites op internet, waar een nieuwsbrief, RSS of anderzins van verschijnt.


Of neem een favoriet site, abonneer je op hun nieuwsbrief en RSS.

Bijvoorbeeld: Http://www.ekonomifakta.se. Klik op het logo hieronder.







Länder Andel skatt
Nederländerna 45 %
Sverige 45 % Källa: OECD

Visa skatten för...
information
en inkomsttagare med för landet genomsnittlig lön
en inkomsttagare som tjänar 67% av en genomsnittslön
en inkomsttagare som tjänar 167% av en genomsnittslön Visa skatten som...

Information
andel av arbetskraftskostnad
andel av bruttolön
marginalskatt
Välj andra länder att jämföra med
nomifakta 2009, Storgatan 19, 114 82 Stockholm Tel 020 - 52 50 50, Fax 08 - 553 431 | PRENUMERERA | RSS

donderdag 9 juli 2009

Hoe lang doe ik erover om de taal te spreken?

Daar is niet een eensluidend antwoord op te geven. Studenten op een universiteit leren het in een jaar tot niveau B2 (Volgens Europese standaard) en gaan dan een jaar in Zweden wonen. Hierdoor kun je stellen, dat het minimum twee jaar is. Maar het maximum is niet bekend. Andere voorwaarden zijn de tijd die je erin wilt steken, je aanleg en studeer ervaring en hoe vaak je je onder de Zweden begeeft. Een goede studiegroep en een goede leraar doen veel, maar dan nog heb je zelf veel factoren in de hand.

Het gemiddelde is drie jaar als je in Zweden woont en zes jaar als je in Nederland woont.En je wilt er energie en tijd in steken.


Maar ik heb een drukke baan en geen tijd, wat leer ik dan op de lessen?

Je leert altijd het nodige. Maar het tempo komt een stuk lager te liggen op deze manier.

zondag 5 juli 2009

Voorzetsels zijn ook zo lastig

Een andere groep woorden, die lastig te leren is, zijn de voorzetsel. Ook daarbij wordt de cursist verteld dat er geen regels voor zijn. Er zijn echter wel manieren om ze te leren.

Verdeeld in betekenis.

1.Voorzetsels van plaats: op, onder, buiten, achter, voor enzovoort. Dit valt reuze mee.
2.Voorzetsels van tijd: deze zijn er niet zoveel, het grootste verschil is voor regelmatigheden en zaken die een keer gebeuren. Jag har en kvällskurs på tisdagen. Dat is een cursus die regelmatig op dinsdagavond gegeven wordt en Jag har en kvällkurs i tisdagen, geeft een cursus alleen aanstaande dinsdag.
3.Relaties: Hon är mor till den unga flicka. (Zij is moeder van dat jonge meisje). Alleen till
4. Het Zweeds kent net als het Nederlands veel voorzetsels die bij een werkwoord horen. Het werkwoord veranderd dan geheel van betekenis. Zetten, opzetten, doorzetten. In het Zweeds: Hålla, hålla på, hålla med, hålla ut. (houden, bezig zijn met, het er mee eens zijn, uithouden). Juist door het verschil in betekenis zijn deze combinaties redelijk snel te leren.
5. Zweden werken altijd op een gebouw. Jag arbetar på ett varuhus, en skola, ett bygge,ett museum. (Ik werk in een warenhuis, school, bouwwerk, museum). Behalve i kyrkan,i affären. (In de kerk, in de winkel. Dit is ook mooi regelmatig).
Hiermee ben je al een flink eind op weg.

Er zijn nog wel meer van zulke groepen, die staan in Synvinkel på språkets märkvärdigheter.

Kies een boek om jezelf te testen

Als je zover bent, dat je boeken gaat lezen in het Zweeds, neem dan een van de boeken als testboek. Lees het desnoods zonder woordenboek en doe dit ongeveer elk half jaar. Kruis eventueel de woorden aan die je niet kent en nog preciezer, schrijf de datum erbij wanneer je het wel blijkt te kennen. Mijn ervaring hiermee is, dat het ongeveer een jaar duurt voor je het meeste kunt lezen. Dan blijven er nog wat uitdrukkingen over die je al of niet kunt opzoeken. Heel handig is http://www.Google.se. Type het woord in, klik op Bilder en je ziet voor je wat er wordt bedoeld. Ik heb dit destijds gedaan, met het kinderboek Nalle Puh, uiteraard Winnie de Poeh. De eerste keer begreep ik de grote lijnen van de verhalen, na een half jaar was dat wel veel, erg veel meer. Maar sommige uitdrukkingen kende ik pas drie jaar later. Wat mij betreft zijn zulke kinderleesboeken aan te bevelen. Ze mogen dan kinderlijk lijken, ze bevatten een behoorlijke woordenschat. Ook de boeken van Astrid Lindgren lenen zich daar heel goed voor. Voorwaarde is wel, dat je je nieuwsgierigheid kunt bedwingen voor een poosje. Daarna geeft het een goed beeld,hoe snel je feitelijk de taal leert.

zaterdag 4 juli 2009

Lidwoorden

Daar kunnen cursisten een tikkeltje wanhopig van worden: hoe ze al die lidwoorden leren. Feitelijk zijn er maar drie, net als bij ons. En, ett en het achtervoegsel -na. En stol, ett bord, stolarna. Om het leren gemakkelijker te maken, beginnen bijna alle cursussen met kennismaken,het eigen huis en omgeving etc.Gemakkelijk herkenbare dingen.De praktijk wijst uit, dat de lidwoorden dan snel onthouden worden. Hoe bekender het onderwerp, des te sneller onthoudt men ook de lidwoorden behorend bij de zelfstandige naamwoorden in de nieuwe taal.


Verder is het verstandig om aan te nemen dat het standaard lidwoord "en" de gewone is en niet meer geleerd hoeft te worden. "Ett" is dan de uitzondering en daar zijn wel regels voor. Het is even wennen, maar als 70% van de zelfstandige naamwoorden een "en" lidwoord hebben, mag je dat aannemen. En nog meer: uitzonderingen of vreemd lijkende combinaties zijn gemakkelijker te onthouden. Of groepjes woorden die ongeveer dezelfde betekenis hebben.

Voorbeelden van het bovengenoemde:

1.Voor ons is heel vreemd: ett piano, ett appothek, ett bibliothek, ett diskothek.
2.Een groep woorden die met papier te maken hebben, zijn bijna allemaal ett woorden. Behalve en bok: ett papper, ett pass, ett block, ett häfte, ett pärm, ett blanket, ett contract.
3.Vaste uitgangen zoals -ing of -ning, -het, -dom etc geven geen ett woorden. De enige uitzondering is -skap. Daar is geen vast lidwoord voor. Ett aktenskap,ett vänskap, en vetenskap.(het huwelijk, de vriendschap, de wetenschap).
4. Personen en dieren krijgen nooit een ett lidwoord. Uitzonderingen zijn ett barn (het kind) en ett biträde (de assistent), ett vittne (de getuige) en ett djur (het dier). Zelfs niet als een woord is afgeleid van een werkwoord: "en gående"- een wandelaar, of loper.
5. Daarentegen krijgen alle zelfstandige naamwoorden afgeleid van een werkwoord een ett lidwoord. Ett bidrag, ett förhållande. (een bijdrage, een verhouding)

In mijn boekje :"Synvinkel på språkets märkvärdigheter" (Een kijk op de opmerkelijkheiden van de taal)staan er nog meer. Deze titel heb ik natuurlijk met opzet gekozen, want titels van leerboeken onthoudt ook iedere cursist. Laat je niet wijs maken, dat er geen regels voor zijn!!

woensdag 1 juli 2009

Een bewijs van goed taalgebruik

Net als in Nederland is het mogelijk een aantal certificaten te verwerven,die een bewijs zijn van de taalbeheersing. De Europese standaards A1,A2 en B1 zijn te verkrijgen bij de Groninger universiteit. Wel staat hier tegenover dat er een proef afgelegd moet worden. Voor een getuigschrift is er uiteraard een bewijs nodig.

Wie nog verder wil en het taalniveau op papier wil laten zetten,kan zich wenden tot de universiteit van Lund. Samen met de Folksuniversitet is hier een programma ontwikkeld om het gewenste certificaat te verkrijgen. Eerst volg je een cursus via internet, waarbij er vooral geschreven,gelezen en geluisterd moet worden.Spreken, ja dat is wat problematisch in je eentje. Dus adviseert FUL dat toch alleen te doen,hardop. Inderdaad kan dat geen kwaad. In de zomer kun je een vakantie volgen in Lund zelf en dan echt aan de praat raken.Duur is het niet. Wel leuk en bewerkelijk. Ik heb er in ieder geval geweldig goed door leren schrijven en niet zo vreemd, erg veel van die lastige grammatica werd "vanzelfsprekend". De stijl van lesgeven is die van een universiteit. Ja, dat geeft wel eens het gevoel voor de wolven gegooid te worden. Maar je leert er zoveel van en het is zo leuk, dat dat wel te accepteren blijft. Ook al ben ik in het begin wel eens woedend geweest. Zo beroerd schreef ik toch niet. En een erg goed woordenboek erbij of een abonnement op de National Encyclopedi kan ook geen kwaad in dit geval. Het is wel menis!!

Hier is het adres in Nederland:

Groningen
University of Groningen, Scandinavian Languages and Cultures/Faculty of Arts,
Box 716, 9700 AS Groningen
Dr Petra Broomans e-mail adres: p.broomans@rug.nl

En in Lund:
http://www.folkuniversitetet.se/templates/Page.aspx?id=31869