zaterdag 4 juli 2009

Lidwoorden

Daar kunnen cursisten een tikkeltje wanhopig van worden: hoe ze al die lidwoorden leren. Feitelijk zijn er maar drie, net als bij ons. En, ett en het achtervoegsel -na. En stol, ett bord, stolarna. Om het leren gemakkelijker te maken, beginnen bijna alle cursussen met kennismaken,het eigen huis en omgeving etc.Gemakkelijk herkenbare dingen.De praktijk wijst uit, dat de lidwoorden dan snel onthouden worden. Hoe bekender het onderwerp, des te sneller onthoudt men ook de lidwoorden behorend bij de zelfstandige naamwoorden in de nieuwe taal.


Verder is het verstandig om aan te nemen dat het standaard lidwoord "en" de gewone is en niet meer geleerd hoeft te worden. "Ett" is dan de uitzondering en daar zijn wel regels voor. Het is even wennen, maar als 70% van de zelfstandige naamwoorden een "en" lidwoord hebben, mag je dat aannemen. En nog meer: uitzonderingen of vreemd lijkende combinaties zijn gemakkelijker te onthouden. Of groepjes woorden die ongeveer dezelfde betekenis hebben.

Voorbeelden van het bovengenoemde:

1.Voor ons is heel vreemd: ett piano, ett appothek, ett bibliothek, ett diskothek.
2.Een groep woorden die met papier te maken hebben, zijn bijna allemaal ett woorden. Behalve en bok: ett papper, ett pass, ett block, ett häfte, ett pärm, ett blanket, ett contract.
3.Vaste uitgangen zoals -ing of -ning, -het, -dom etc geven geen ett woorden. De enige uitzondering is -skap. Daar is geen vast lidwoord voor. Ett aktenskap,ett vänskap, en vetenskap.(het huwelijk, de vriendschap, de wetenschap).
4. Personen en dieren krijgen nooit een ett lidwoord. Uitzonderingen zijn ett barn (het kind) en ett biträde (de assistent), ett vittne (de getuige) en ett djur (het dier). Zelfs niet als een woord is afgeleid van een werkwoord: "en gående"- een wandelaar, of loper.
5. Daarentegen krijgen alle zelfstandige naamwoorden afgeleid van een werkwoord een ett lidwoord. Ett bidrag, ett förhållande. (een bijdrage, een verhouding)

In mijn boekje :"Synvinkel på språkets märkvärdigheter" (Een kijk op de opmerkelijkheiden van de taal)staan er nog meer. Deze titel heb ik natuurlijk met opzet gekozen, want titels van leerboeken onthoudt ook iedere cursist. Laat je niet wijs maken, dat er geen regels voor zijn!!